Co to jest współczynnik proporcji telewizora (4:3, 16:9, 21:9)

Podczas korzystania z treści wizualnych obecność czarnych pasów u góry, u dołu lub po bokach ekranu jest bezpośrednią konsekwencją niedopasowania proporcji. W nowoczesnych telewizorach dostosowanych do optymalnych wrażeń z transmisji i transmisji strumieniowej HD dominuje dominujący standard branżowy 16:9. Stanowi to odejście od historycznego standardu 4:3, który renderował prawie kwadratowy obraz, a w przypadku starszych treści często skutkował czarnymi pasami po bokach.

Jednak zagadka pogłębia się, gdy oddajemy się kinowym doznaniom. Przyjęcie współczynnika proporcji 21:9 w kinach jest sprzeczne z normą 16:9, co prowadzi do pojawienia się czarnych pasów u góry iu dołu, gdy współczesne filmy pojawiają się na ekranach domowych telewizorów. Jaki jest współczynnik proporcji?

Jeśli po bokach obrazu na nowym telewizorze pojawiają się duże czarne paski, jest to spowodowane rozbieżnością między treścią a proporcjami obrazu telewizora.

Współczynnik proporcji, wyrażony jako szer.:wys. (szerokość do wysokości), reprezentuje kształt wyświetlacza. W telewizji pokazuje, ile jednostek szerokości ekranu przypada na wysokość każdej jednostki. Na przykład wszystkie nowoczesne telewizory mają współczynnik proporcji 16:9, co oznacza, że na każde 16 jednostek szerokości przypada dziewięć jednostek wysokości. Spójrz na poniższą tabelę:

Współczynnik proporcji	W-do-H	Treść	Używać
4:3	1,33	kanały SD	Stare telewizory
16:9	1,78	Kanały HD i streaming	Streaming, nowoczesne telewizory
21:9	2.33	Kino	Większość teatrów
14:10	1.4	Film IMAX-owy	Niektóre teatry
19:10	1.9	Filmy IMAX-owe	kina IMAX

Przeważnie wszechobecny współczynnik proporcji współczesnych telewizorów wynosi 16:9, co odpowiada wyborowi filmowania znacznej części treści na popularnych platformach streamingowych, takich jak Netflix, Max i Hulu, a także kanałach telewizyjnych nadawanych w 16: 9 formacie.

Jednak rzeczywistość filmowa odbiega od tej normy. Filmy, zwykle produkowane w formacie 21:9, przeznaczone do wyświetlania na rozległych ekranach kin, oglądane na telewizorze o proporcjach 16:9 stanowią wyzwanie. Powstałe w ten sposób poziome czarne paski nad i pod obrazem kinowym, praktyka określana jako letterboxing, to pragmatyczne rozwiązanie umożliwiające dostosowanie do bardziej wszechstronnego formatu.

Retrospektywna perspektywa ukazuje inny krajobraz. Starsze programy telewizyjne, szczególnie te sprzed połowy 2000 roku, były tworzone w ramach współczynnika proporcji 4:3, który bardziej przypominał kształt kwadratu niż współczesny standard szerokoekranowy 16:9. Kiedy te programy w stylu vintage pojawiają się na ekranie nowoczesnego telewizora 16:9, widoczne stają się czarne paski po bokach, trafnie określane jako pillarboxing. Zjawisko to podkreśla ewolucję w tworzeniu treści i wynikające z niej adaptacje wymagane do zapewnienia płynnego oglądania na przestrzeni epok.

Jakie są najczęstsze współczynniki proporcji treści?

• Proporcje obrazu 4:3 są charakterystyczne dla starych programów telewizyjnych, wyprodukowanych głównie przed połową XXI wieku.
• Współczynnik proporcji 16:9 stał się standardem we współczesnych programach i transmisjach telewizyjnych.
• Współczynnik proporcji 21:9 to dominujący standard w filmach kinowych.

Warto zaznaczyć, że pomimo prób podejmowanych przez takie firmy jak Samsung i LG w latach 2014-2015, telewizory ultrawide nadal wymagają udostępnienia na dzisiejszym rynku. Brak treści i obawy dotyczące jakości były kluczowymi czynnikami przyczyniającymi się do niepowodzenia tych przedsięwzięć. Chociaż dostępne są monitory ultraszerokokątne, brak telewizorów ultraszerokokątnych może się zmienić w dającej się przewidzieć przyszłości, ponieważ branża bada możliwości zapewnienia kinowych wrażeń bezpośrednio w salonie.

Zrozumienie proporcji

Poniższa ilustracja pokazuje, jak zawartość będzie wyświetlana na różnych telewizorach o różnych proporcjach obrazu. Pomoże Ci to zrozumieć, jak różne rodzaje treści będą wyglądać na Twoim telewizorze.

Jeśli proporcje treści i telewizora różnią się, czarne paski wydają się kompensować niespójność przestrzenną — ich orientacja, pionowa lub pozioma, zależy od charakteru niedopasowania.

Gdy zawartość przekracza szerokość ekranu, u góry i u dołu pojawiają się poziome czarne paski. I odwrotnie, jeśli zawartość przekracza wysokość wyświetlacza telewizora, po bokach pojawiają się czarne paski – zjawisko powszechnie określane jako pillarboxing. Można to szczególnie zaobserwować podczas oglądania starszych programów w formacie 4:3 na współczesnym telewizorze 16:9.

Niezależnie od orientacji cel tych czarnych pasków pozostaje wyjątkowy: ochrona przed przycięciem lub zniekształceniem obrazu. Utrzymanie integralności wizualnej w obliczu rozbieżnych proporcji obrazu jest koniecznością.
Odpowiednim przykładem jest potencjalne zniekształcenie obserwowane podczas oglądania programów w standardowej rozdzielczości (SD) na nowoczesnym telewizorze bez dostosowania wybranego współczynnika proporcji.

Współczynnik proporcji 16:9 w porównaniu do proporcji 21:9

Współczynniki proporcji 21:9 i 16:9 są dominujące we współczesnych treściach, a każdy z nich służy innemu celowi w kinach i programach przesyłanych strumieniowo.
Jak wspomniano wcześniej, 16:9 to standard strumieniowego przesyłania programów i transmisji, zapewniający kompatybilność z nowoczesnymi wyświetlaczami telewizyjnymi. W kinach dominuje format 21:9, zapewniający oglądanie na ekranie panoramicznym, z wyjątkiem IMAX, w którym wykorzystuje się współczynnik 14:10.
Aby docenić efekt, załączone ilustracje przedstawiają przestrzenne konsekwencje oglądania treści ultraszerokokątnych na telewizorze 16:9. Wykresy te ilustrują obecność czarnych pasków i określają ilościowo rozbieżności w rozmiarze ekranu, szczególnie po przekątnej.

Wpływ niedopasowania proporcji obrazu staje się wyraźny w przypadku większego rozmiaru ekranu, np. telewizora 75-calowego. Oglądanie treści kinowych na 75-calowym telewizorze o proporcjach 16:9 to właściwie to samo, co oglądanie na 65-calowym telewizorze. Ta rozbieżność w rozmiarze ekranu wynikająca z niedopasowania proporcji powoduje widoczne zmniejszenie o prawie 10 cali.
Obserwację tę można rozszerzyć nie tylko na zwykłe telewizory, ale także na monitory do gier, czyli obszar, w którym dominują ultraszerokokątne współczynniki proporcji, takie jak 21:9. Na przykład podczas oglądania treści w formacie 16:9 na 32-calowym monitorze 21:9 rzeczywisty rozmiar ekranu jest zmniejszany do rozmiaru porównywalnego z monitorem 28-calowym, co stanowi zauważalne zmniejszenie o 12%.

Ten pragmatyczny wniosek ostrzega przed używaniem ultraszerokokątnych monitorów, chyba że ich główne przeznaczenie pokrywa się z preferencjami dotyczącymi gier. W przypadku konsumpcji treści, szczególnie powszechnej na platformach takich jak Netflix, zauważalne zmniejszenie rozmiaru ekranu może być niewygodne. Nie zaleca się zakupu monitora o proporcjach 21:9, jeśli widz preferuje wyłącznie kino.

Jak pozbyć się czarnych pasków?

Wiem, że czarne paski mogą być denerwujące. Ale nie ma magicznego sposobu, aby się ich pozbyć. Z technicznego punktu widzenia mogą istnieć trzy główne sposoby obsługi. Ale najpierw spójrz na ten obrazek; to klatka 4:3 z oryginalnego Tom & Jerry.

A teraz wyobraźmy sobie, że mamy telewizor 16:9 i chcemy, aby obraz mieścił się na ekranie bez czarnych pasów.

• Rozciąganie . Nie polecam tego; żadne usługi nigdy nie są używane w ten sposób. Po prostu mechanicznie rani obraz, aby zmieścił się na ekranie telewizora. Jak zapewne rozumiesz, jeśli oryginalny obraz ma format 4:3, zostanie zniekształcony podczas rozciągania go do 16:9. Wygląda to tak (możecie sobie wyobrazić, co czuła moja mama).

Opcja ta moim zdaniem nie jest najlepsza, gdyż zniekształca obraz i sprawia, że jest on nierealistyczny i źle się go ogląda.

• Proste kadrowanie . W ten sposób obraz zostanie przycięty w celu usunięcia czarnych pasów, dzięki czemu będzie mniej treściwy.

Ta opcja nie zniekształca obrazu. Jednak przycina go, więc zobaczysz mniej obrazu niż w oryginale.

• Powiększanie + kadrowanie . W ten sposób obraz zostałby zarysowany, a następnie przycięty w celu zmniejszenia obszaru.

W ten sposób obraz będzie mniej przycięty, ale sam obraz będzie lekko zniekształcony.

Ale jeśli chcesz spróbować, oto tabela z właściwymi ustawieniami dla 4 najpopularniejszych marek telewizorów, ponieważ są one nazywane inaczej:

telewizja Marka	Rozciąganie	Uprawa	Przycinanie + rozciąganie
Sony	Pełny	Powiększenie	Szeroki zoom
SAMSUNG	Dopasować do ekranu	Powiększenie/Pozycja	Nic
LG	16:9	Zoom we wszystkich kierunkach	Powiększenie pionowe
TCL	Rozciągać się	Powiększenie	Normalna

Zremasterowana zawartość i proporcje

Remastering polega na ulepszaniu starych treści multimedialnych, zwykle filmów, w celu poprawy jakości w nowoczesnych systemach. Często wiąże się to ze zmianą proporcji obrazu oraz poprawą jakości obrazu i dźwięku w telewizji i filmach.

Historycznie rzecz biorąc, wiele programów telewizyjnych i filmów było kręconych w formacie 4:3, będącym standardem w epoce telewizorów CRT (Cathode Ray Tube). Jednak wraz z przejściem w branży na standard panoramiczny 16:9 oglądanie starszych programów i filmów na nowoczesnych ekranach może powodować efekt pillarboxingu, w którym po obu stronach obrazu pojawiają się czarne pasy.

Remastering daje możliwość dostosowania starszej zawartości do współczesnych standardów oglądania. Podczas procesu remasteringu treści nagrane oryginalnie w formacie 4:3 można zmienić w formacie 16:9. Wymaga to starannego ponownego komponowania każdej sceny, aby mieć pewność, że ważne elementy pozostaną w nowych granicach klatki. Rezultatem jest wersja filmu lub programu telewizyjnego, którą można oglądać na pełnym ekranie na nowoczesnym telewizorze, bez rozpraszających czarnych pasów.

Warto jednak zauważyć, że proces ten może czasami powodować problemy, ponieważ może wyciąć części oryginalnego obrazu, które nie miały być widoczne. Na przykład mikrofony, rekwizyty lub ustawione krawędzie, które pierwotnie znajdowały się poza kadrem w wersji 4:3, mogą być widoczne w wersji 16:9.

Świetnym przykładem jest program FRIENDS, zremasterowany do formatu 16:9 i jakości HD.

Dzięki sztucznej inteligencji na stanowisku taki proces staje się łatwiejszy, dlatego więcej starych filmów i programów zostanie zremasterowanych. Możemy się spodziewać, że telewizory będą wyposażone w ustawienia oparte na sztucznej inteligencji, które wkrótce zremasterują zawartość na ekranie, gdy zawartość zostanie nie tylko przycięta, ale poprawiona tak, aby wyglądała jak nakręcona w formacie 16:9.

telewizory ultraszerokoekranowe nie są pozbawione wyzwań. Większość transmisji telewizyjnych i usług przesyłania strumieniowego nadal obsługuje standard 16:9. Oglądanie takich programów na telewizorze 21:9 może spowodować efekt pillarboxingu z pionowymi czarnymi paskami po obu stronach ekranu, chyba że treść zostanie rozciągnięta lub przycięta (jak na ilustracji na początku tego artykułu).

Podsumowując

• 4:3 jest w dużej mierze uważany za przestarzały standard, czasami stosowany w określonych wizjach reżyserskich, czego przykładem są egzemplarze takie jak Snydercut.
• 16:9 to niekwestionowany standard branżowy, stosowany w większości telewizorów, monitorów (szacowany na prawie 95%) i nowoczesnych treściach w różnych mediach, w tym w programach telewizyjnych/streamingowych, transmisjach, YouTube i innych mediach.
• 21:9 , uznawany za format kinowy i stosowany w monitorach do gier, jest szczególnie nieobecny w większości telewizorów. Prognoza sugeruje jednak rychłe pojawienie się tego typu telewizorów na rynku w ciągu najbliższych kilku lat, podyktowane koniecznością zapewnienia obsługi publiczności poszukującej bardziej wciągających wrażeń podczas oglądania filmów.

Pomimo potencjalnego wzrostu popularności telewizorów 21:9, przewiduje się, że ich zastosowanie będzie niszowe. Podstawą tej projekcji jest kompromis, jaki z sobą niesie, szczególnie w postaci wyraźnych pionowych czarnych pasków, które, jak wykazano, mogą zajmować do 12% rozmiaru ekranu. Oferując ulepszone wrażenia kinowe, praktyczne konsekwencje dla konsumpcji treści mogą ograniczyć ich powszechną atrakcyjność, potwierdzając ciągłą dominację współczynnika proporcji 16:9 jako dominującego standardu branżowego.